เช็คลิสต์ เตรียมตัวตรวจมีบุตรยาก: ทำอย่างไรให้ผลตรวจแม่นยำที่สุด ไม่ต้องเทสต์ซ้ำ

ทราบหรือไม่ว่า “การเตรียมตัวที่ดี มีผลต่อความแม่นยำของผลตรวจถึง 50%” นี่คือสถิติทางการแพทย์ที่สำคัญมาก เพราะหลายครั้งที่คู่สมรสต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการตรวจซ้ำ เพียงเพราะปัจจัยเล็กๆ น้อยๆ เช่น การพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือการนับวันรอบเดือนคลาดเคลื่อน

เพื่อให้ขั้นตอนการตรวจหาสาเหตุมีบุตรยากของคุณราบรื่น และได้ผลลัพธ์ที่สะท้อนสุขภาพจริงมากที่สุด วันนี้ ศูนย์ผู้มีบุตรยากอัครบุตร ได้สรุปเช็คลิสต์สิ่งที่ต้องทำและข้อควรระวังก่อนมาพบแพทย์ แบ่งตามฝ่ายชายและฝ่ายหญิงไว้อย่างครบถ้วนค่ะ

การเตรียมตัวสำหรับฝ่ายชาย (ตรวจคุณภาพเชื้ออสุจิ)

หัวใจสำคัญของการตรวจฝ่ายชายคือ “การตรวจวิเคราะห์น้ำเชื้อ” (Semen Analysis) ซึ่งเชื้ออสุจินั้นมีความละเอียดอ่อนต่อปัจจัยภายนอกสูงมาก เพื่อให้ได้ผลตรวจที่เชื่อถือได้ คุณผู้ชายควรปฏิบัติตามข้อแนะนำดังนี้:

เช็คลิสต์ก่อนเก็บน้ำเชื้อ

• งดการหลั่งน้ำเชื้อ 3-7 วัน (สำคัญมาก):
  • Medical Note: ต้องงด ไม่น้อยกว่า 3 วัน (เพื่อให้มีปริมาณน้ำเชื้อเพียงพอต่อการตรวจ) แต่ ห้ามเกิน 7 วัน (เพราะเชื้อที่ค้างอยู่นานอาจตายหรือเคลื่อนไหวช้า ทำให้ผลตรวจออกมาแย่กว่าความเป็นจริง)
• เลี่ยงความร้อนจัด: งดการแช่น้ำอุ่นจัด ออนเซ็น หรือซาวน่า อย่างน้อย 3 เดือนก่อนตรวจ หรืออย่างเคร่งครัดในช่วงใกล้วันนัด เพราะความร้อนจะไปทำลายกระบวนการสร้างอสุจิ
• งดแอลกอฮอล์และงดสูบบุหรี่: ควรหยุดอย่างน้อย 24-48 ชั่วโมงก่อนตรวจ เพื่อลดปริมาณสารอนุมูลอิสระในร่างกายที่ส่งผลต่อคุณภาพเชื้อ
• พักผ่อนให้เพียงพอ: ควรนอนหลับอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงในคืนก่อนตรวจ ร่างกายที่อ่อนเพลียส่งผลต่อคุณภาพน้ำเชื้อโดยตรง
• แจ้งประวัติยาประจำตัว: หากทานยาปลูกผม, ยารักษาโรคซึมเศร้า หรือยาปฏิชีวนะบางชนิด ต้องแจ้งเจ้าหน้าที่ก่อนเสมอ เนื่องจากยาบางกลุ่มมีผลข้างเคียงกดการสร้างอสุจิ

การเตรียมตัวสำหรับฝ่ายหญิง (ตรวจฮอร์โมนและมดลูก)

สำหรับฝ่ายหญิง ขั้นตอนจะมีความซับซ้อนกว่าเล็กน้อยเนื่องจากต้องอิงกับ “รอบเดือน” เป็นหลัก เพื่อการตรวจระดับฮอร์โมนและการดูจำนวนฟองไข่ตั้งต้นที่แม่นยำ

สิ่งที่ฝ่ายหญิงต้องเตรียมตัว

• นัดหมายทันทีเมื่อ “ประจำเดือนมาวันแรก”:
  • Medical Note: ให้นับวันที่เห็นเลือดสีแดงสดวันแรกเป็น วันที่ 1 แล้วนัดเข้ามาตรวจภายใน วันที่ 2 หรือ 3 ของรอบเดือน เพื่อเจาะเลือดวัดระดับฮอร์โมนรังไข่ (FSH, LH, Estradiol) ช่วงเวลานี้จะได้ค่าที่แม่นยำที่สุด
• เลือกชุดแบบ Two-Piece (แยกชิ้น): แนะนำให้สวมเสื้อกับกระโปรงหรือกางเกงที่ถอดเปลี่ยนง่าย หลีกเลี่ยงชุดเดรสติดกัน เพื่อความสะดวกเมื่อต้องขึ้นขาหยั่งทำอัลตราซาวด์ทางช่องคลอด (Transvaginal Ultrasound)
• ไม่ต้องสวนล้างช่องคลอด: การทำความสะอาดภายนอกตามปกติก็เพียงพอแล้วสำหรับการตรวจ

ต้อง “งดน้ำ-งดอาหาร” หรือไม่?

เพื่อให้เข้าใจง่ายและไม่สับสน สามารถดูตารางสรุปด้านล่างนี้:

> คำแนะนำเพิ่มเติม: โปรดสอบถามเจ้าหน้าที่ตอนทำการนัดหมายอีกครั้ง เพื่อความชัดเจนของโปรแกรมตรวจที่คุณเลือก

สรุป: เริ่มต้นดี มีชัยไปกว่าครึ่ง

หากคุณและคู่สมรสเตรียมตัวมาดีตาม Checklist ข้างต้น ผลตรวจที่ได้จะมีความ “เป๊ะ” และสะท้อนสุขภาพการเจริญพันธุ์ที่แท้จริง ช่วยให้ทีมแพทย์ของ อัครบุตร สามารถวิเคราะห์สาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นภาวะไข่ไม่ตก ท่อนำไข่ตัน หรือเชื้ออ่อน ได้อย่างตรงจุด

เมื่อทราบสาเหตุที่แน่ชัด เราก็จะสามารถออกแบบแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุด (Personalized Treatment) เพื่อช่วยให้ความฝันเรื่องลูกของคุณเป็นจริงได้ไวขึ้นค่ะ

FAQ คำถามที่พบบ่อย

Q: ก่อนไปตรวจมีบุตรยาก ผู้ชายต้องงดมีเพศสัมพันธ์กี่วัน?
A: ฝ่ายชายต้องงดการหลั่งน้ำเชื้อ (ทั้งจากการมีเพศสัมพันธ์และการช่วยตัวเอง) เป็นเวลา 3-7 วัน หากน้อยกว่า 3 วันเชื้อจะน้อยเกินไป หากเกิน 7 วันเชื้ออาจตายหรือเคลื่อนไหวไม่ดี

Q: ผู้หญิงควรไปตรวจมีบุตรยากช่วงไหนของเดือน?
A: ช่วงเวลาที่ดีที่สุดคือ “วันที่ 2 หรือ 3 ของการมีประจำเดือน” (นับวันที่เลือดออกสีแดงสดวันแรกเป็นวันที่ 1) เพื่อเจาะเลือดตรวจระดับฮอร์โมนรังไข่ได้แม่นยำที่สุด

Q: ตรวจมีบุตรยาก ต้องงดน้ำงดอาหารไหม?
A: โดยปกติการตรวจฮอร์โมนเพื่อดูการมีบุตรยาก “ไม่จำเป็น” ต้องงดน้ำและอาหาร ยกเว้นกรณีที่แพทย์สั่งตรวจสุขภาพทั่วไป (น้ำตาล, ไขมัน) ร่วมด้วย จึงจะต้องงดอย่างน้อย 8-12 ชั่วโมง

Q: กินยาปลูกผม มีผลต่อการตรวจเชื้ออสุจิไหม?
A: มีผล ยาปลูกผมและยาบางชนิดมีผลกดการสร้างอสุจิ ควรแจ้งแพทย์หรือเจ้าหน้าที่ให้ทราบก่อนเข้ารับการตรวจทุกครั้ง

ศูนย์ผู้มีบุตรยากอัครบุตร โรงพยาบาลวิชัยเวช อินเตอร์เนชั่นแนล แยกไฟฉาย
พร้อมเคียงข้างคุณบนเส้นทางสู่ความเป็นพ่อแม่
โทร: 0-2409-5191 หรือ 097-008-2949
หรือต้องการได้คำตอบได้ผ่านช่องทาง Line ได้เลย
หรือสามารถตรวจเช็คตารางแพทย์ออกตรวจ
เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษาได้เลยค่ะ